موضوع:
هدایت فازی رباتهای خودمختار با استفاده از یادگیری تشدیدی و بهینهسازی کلونی زنبور مصنوعی
استاد راهنما:
دکتر رضا قادری
استاد مشاور:
دکترعطااله ابراهیمزاده
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
چکیده
ربات خودمختار به سامانهی فیزیکیای اطلاق میشود که بتواند به طور هدفمند، بدون دانش پیشین از محیط و بدون دخالت انسان در دنیای واقعی، که مخصوصا برای ربات مهندسی نشده، حرکت کند و وظایف مشخصی را انجام دهد. به عنوان مثال، مطلوب مساله ناوبری ربات، که در این پژوهش مطرح است، حرکت ربات به سمت هدفی مشخص بدون برخورد با موانع موجود میباشد. در تعریفی ساده میتوان سامانهی ربات را متشکل از حسگرها، واحد تصمیمگیری و محرکها دانست. واحد تصمیمگیری پس از درک و تفسیر اطلاعات دریافتی از حسگرها، تصمیم مناسب را اتخاذ و فرامین حرکتی متناسب را برای ارسال به محرکها تولید مینماید. در این پایاننامه، الگوریتم تصمیمگیری برای ناوبری ربات پیشنهاد میشود که از مزایای ترکیب منطق فازی و یادگیری Q برای مواجه و حل چالشهای ناوبری خودمختار بهره میگیرد. منطق فازی با تکیه بر خصوصیات موثر خود از قبیل عدم نیاز به مدل دقیق محیط، پایداری نسبت به دادههای غیر قطعی و نویزی، پاسخ سریع و پیاده سازی آسان، ابزاری کارآمد برای حل مسالهی ناوبری ربات خودمختار به شمار میرود. یادگیری Q داری ساختار بدون مربی، پویا، ساده و قابل پیادهسازی آسان میباشد. از این رو ابزاری کارآمد جهت تنظیم برخط سامانه استنباط فازی است. ربات اطلاعات به دست آمده از جهان پیرامون را به مجموعهای از حالتهای فازی خلاصه میکند. برای هر حالت فازی تعدادی عمل پیشنهادی وجود دارند. حالتها توسط قوانین اگر-آنگاه فازی، که با منطق انسان طرح شدهاند، به عملهای نظیرشان مربوط میشوند. برای هر حالت، ربات توسط یادگیری Q بهترین عمل، که دارای بیشترین مقدار q است، را از طریق تعاملات برخط با محیط انتخاب میکند. پارامترهای کلیدی مجموعه فازی و یادگیری Q، شامل پارامترهای توابع عضویت ورودی فازی و همچنین مقدار عامل فراموشی یادگیری Q، توسط بهینهسازی کلونی زنبور مصنوعی به صورت غیربرخط، پیش از قرار گرفتن ربات در محیطهای آزمایش، به دست آمدهاند. هدف، طراحی الگوریتم ناوبری انعطافپذیری است که بتواند خود را به طور کارآمد با محیطهای کاملا ناشناخته، دارای تعداد مختلفی از موانع با شکلهای متنوع، تطبیق دهد. موانع به شکلهای مربعی، دایروی، مقعر، محدب، چندضلعی و شکلهای نامنظم و تعریف نشدهی هندسی میباشند. یادگیری Q بدون مرحله اکتشافی (یادگیری قبل از آزمایش) به کار گرفته شدهاست. بدین معنی که مقادیر q در هر آزمایش بدون پیشفرض و از مقدار اولیه صفر شروع میشوند، لذا محیط یادگیری جهت مقداردهی اولیه به مقادیر q وجود ندارد. الگوریتم ناوبری پیشنهاد شده بر روی ربات کپرا و در محیط شبیهسازی KiKS آزمایش شد. معیارهای ارزیابی، موفقیت ربات در رسیدن به هدف، سرعت و امنیت مسیر طی شده میباشند. نتایج شبیهسازی نشان دادند که الگوریتم تصمیم گیری ارایه شده قادر است در اکثر مواقع ربات را با موفقیت به سمت هدف در مسیرهای امن و سریع هدایت نماید.
کلمات کلیدی: یادگیری Q فازی- ناوبری خودمختار- ربات کپرا
مقدمه
1- مقدمه
ربات خودمختار[1] به سامانهی فیزیکیای اطلاق میشود که بتواند به طور هدفمند، بدون دانش پیشین از محیط و بدون دخالت انسان در دنیای واقعی، که مخصوصا برای ربات مهندسی نشده، حرکت کند و وظایف مشخصی را انجام دهد [1]. به عنوان مثال، مطلوب مساله ناوبری[2] ربات، که در این پژوهش مطرح است، حرکت ربات به سمت هدفی مشخص بدون برخورد با موانع موجود میباشد. این موانع میتوانند موانع ثابت مثل دیوار، میز، صندلی و یا موانع متحرک مثل انسانها و … باشند. جهت عملکرد بهتر لازم است ربات محیط را حس نماید و قادر به برنامه ریزی عملیات خود باشد. پیچیدگی و تنوع محیطهایی که ربات باید در آنها کار کند، همچنین محدودیتهای زیاد حرکتی (مانند حداکثر سرعت ممکن ربات) و محیطی (مانند وجود موانع) که ربات مجبور به رعایت آنها میباشد، مساله ناوبری ربات را به یک مساله مشکل تبدیل کرده است. رباتهای خودمختار بایستی قادر به سازگاری با عدم قطعیتهای بسیار موجود در محیط باشند، زیرا محیطهای فیزیکی معمولاً پویا و غیر قابل پیشبینی هستند. اغلب موانع ایستا نیستند و داده های حسگرها به علت نویز، غیردقیق و غیر قابل اطمینان هستند. حرکت رباتها، معمولاً براساس معیارهای کارایی عملکرد و محدودیتهای ذاتی آنها بهینه میشود. معیارهای کارایی متداول، غالباً کمینهسازی تعداد برخورد با موانع و زمان رسیدن به هدف میباشند و از آن سو محدودیت، لحاظ نمودن حداکثر سرعت ربات است.
ماشینهای هوشمندی که بتوانند وظایف خسته کننده، تکراری و خطرناک را انجام دهند، جایگزین تواناتر و قدرتمندتر و قابل اطمینان تری نسبت به نیروهای انسانی میباشند. رباتیک امروزی از زمینهای ساخت یافتهی کارخانهها به محیطهای انسانی غیرقابل پیشبینی حرکت کرده است. رباتهای امروزی میبایست در محیطهای ساختنیافته و پویا فعالیت کنند. رباتها به طور گسترده در منازل، ادارهها، بیمارستانها، امدادرسانی در نواحی خطرناک یا غیرقابل دسترس، یاریرسانی به افراد معلول، تولید و مونتاژ و بستهبندی، حمل و نقل، اکتشافات زمینی و فضایی، جنگ افزارها و تحقیقات آزمایشگاهی به کار میروند.
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.
لینک بالا اشتباه است
:: بازدید از این مطلب : 535
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0