کاربرد آموزش مهارت جرأتورزی
افرادی که با دیگران مشکل دارند، افرادی که دستخوش ترس از برخوردهای اجتماعی و کم روییاند، نوجوانانی که هنگام ورود به جمع نمیدانند چه بگویند و چگونه رفتار کنند و احساس ناتوانی برای گفت و گو با مردم و عدم همکاری با آنها دارند و نیز قادر به تصمیمگیری برای مسائل روزمره خود نیستند در حال افزایش هستند و همه این مسائل باعث شیوع انواع اختلالات هویتی در نوجوانان میشود. افراد از ابتدا کم رو یا اجتماعی متولد نمیشوند بلکه آنها را در طی زندگی آموزشهای لازم میدهند(لاول و باربارا[۱]، ۱۹۹۸؛ به نقل از کایوند و همکاران، ۱۳۸۸). روش آموزش ابراز وجود یکی از روشهای بسیار مؤثر جهت افرادی است که خشم خود را درون فکنی کرده و یا از الگوهای رفتاری منفعل- مهاجم استفاده مینمایند. این روش در افراد افسرده و مضطرب که مشکلات بین فردی دارند نیز یاری دهنده تلقی میگردد. فارئل به نقل از حجازی در اهمیت آموزش ابراز وجود چنین اظهار میدارد که این روش در مورد افراد افسرده که در تعاملات بین فردی مشکلات فراوان دارند مؤثر میباشد، زیرا آنان یا روابط بین فردی خود را به حداقل رسانده و یا واکنشهای منفعلانهای در پیش میگیرند. بنابراین با فراگیری روشهای ابراز وجود قادر خواهند بود که به راحتی افکار و احساسات خود را با دیگران در میان بگذارند(حجازی و بهادر خان، ۱۳۸۳).
۲-۱-۳-۶- شیوههای آموزش مهارت جرأتورزی
برای آموزش مهارتهای اجتماعی مرتبط با قاطعیت به روشهای مؤثر و منسجمی نیاز است. اولین روشی که به طور متداول سالهاست در امر آموزش این مهارت به کاربرده میشود روش کلاسیک میباشد. بک در مورد بکارگیری روشهای آموزش ابراز وجود(به شکل کلاسیک) معتقد است که این روش بر سه اصل استوار است:
اولین اصل: یادگیری مهارتی است. در این روش تمرکز بر آموزش رفتارهای کلامی و غیر کلامی است که به وسیله فراگیران تمرین میشود(همان منبع).
دومین اصل: بر مبنای روش حساسیت زدایی، جهت کاهش اضطراب میباشد، مضافاً بر اینکه این روش یکی از روشهای یادگیری مهارتی است(همان منبع).
سومین اصل: بازسازی شناختی میباشد که شامل ایجاد تغییر در نگرشها، ارزشها و عقایدی است که باعث محدود شدن بیان احساسات در فرد میگردد و از طرفی بینش فرد را نسبت به رفتارهایش افزایش میدهد(همان منبع).
از سوی دیگر در آموزش این مهارت میتوان از مدلها و روشهای رایج در حوزه تغییر رفتار، از جمله در عرصه آموزش بهداشت نیز استفاده کرد(همان منبع).
الف) ایفای نقش
یکی از روشهای یادگیری این مهارت روش ایفای نقش میباشد. اصولاً بازی نقش به عنوان یک الگوی آموزشی در ابعاد شخصی- اجتماعی مطرح میباشد. این روش خصوصاً در زمینه مشکلات بین فردی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف در این روش آموزشی، دخالت دادن بازیگران و حضار در مشکلات واقعی و کمک به آنها در درک و کشف احساساتشان میباشد. همچنین افراد فرصتی مییابند تا نسبت به رفتار و ارزشهای خود بصیرت پیدا نمایند و روشهای تطابقی بهتری را در زمینه حل مشکلات فرا گیرند. در طی اجرای نقش مراحل خاصی وجود دارد. در مرحله اول، دلگرم کردن گروه میباشد. در این مرحله هدف گروه مشخص گردیده و فراگیران با مشکل آشنا میشوند و فرا میگیرند که چگونه با مشکل مواجه شوند. سپس بازیگران انتخاب گردیده و در مورد ایفای نقش بایستی به خواسته آنان توجه شود. حضار نیز در این مرحله آماده گردیده و راهنمائیهای لازم را دریافت میدارند. زیرا کل گروه بایستی صحنه نمایش را تجربه کرده و قادر به تجزیه و تحلیل نقشها، در ارتباط با رفتار و احساسات بازیگران باشند. بنابراین پس از انجام نمایش، بحث و تبادل نظر در کل گروه صورت میگیرد. در بیشتر مواقع بازی بایستی با یک بازنگری مجدد دوباره اجرا گردد تا نقشها جابجا گردیده و سپس تصحیح شود(شعبانی، ۱۳۸۳؛ به نقل از محبی و همکاران، ۱۳۸۸).
[۱] -Lowell & Barbara
متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود
برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
متن کامل