در ابتدای این فصل که متشکل از دو گفتار می باشد در گفتار اول به معانی پول کثیف و پولشویی در ایران و عرصه بین الملل به دو جنبه لغوی واصطلاحی پرداخته و در گفتار دوم به تاریخچه وزمینه های پولشویی خواهد پرداخت.

گفتار اول- مفاهیم اساسی

بند اول- تعریف پول کثیف

در ابتدابه تعریف پول کثیف در ایران (لغوی و اصطلاحی )خواهیم پرداخت با توجه به اینکه اصطلاح جدیدی در ایران وحتی عرصه بین الملل می باشد .

الف- درحقوق ایران

۱٫ معنای لغوی

پول کثیف متشکل از دو کلمه ی پول و کثیف می باشد که در این قسمت به تعریف لغوی این دو خواهیم پرداخت ،پول: آن چه که معیار ارزش مادی است و به عنوان وسیله مبادله مورد استفاده قرار می گیرد[۱].کثیف: به معنای آلوده-ناپاک [۲]میباشد که می توان برای هر مورد نیز مواردی را بیان نمود که در بهتر فهمیدن مطلب موثر می باشد ناپاک غیرخالص ، مغشوش وآلوده را در همان منبع مالیده به چیزی ، آغشته معنا نمود که با توجه به اینکه پول کثیف در فرهنگ لغت یافت نمی گردد میتوان از لحاظ لغوی این گونه معنا نمود هر نوع وسیله مبادله ای که با تماس و یا عملیاتی ناپاک و مغشوش شده باشد حال در این بین محسوس بوده ویا اینکه غیر محسوس باشد.

۲٫ معنای اصطلاحی

هرکشور براساس ضوابط داخلی و قوانین جاری خود تعریفی از درآمدهای قانونی و غیر قانونی دارد. بنابراین اطلاق درآمد ثروت یا منابع غیرقانونی براساس قوانین هر کشور ممکن است مصادیق متفاوت داشته باشد. بعض مصادیق درامد غیر قانونی که میتوان به آن اشاره نمود عبارتند از :[۳]

۱-قاچاق مواد مخدر وداروهای آرام بخش

۲-قاچاق انسان واعضای بدن انسان

۳-دزدی، ربا خواری، رشوه وفساد

۴-فرار از مالیات

۵-تروریسم

با توجه به موارد مذکور پولی که از درآمد انها حاصل گردد همان اغشته شدن را به خود گرفته و موجب الودگی ان می گردد که ان را پول کثیف می نامند .در ایران با توجه به قوانین حاکم می توان منابع پول کثیف را در مصادیق بالا یافت نمود که مهمترین ان مفاسد اقتصادی ازجمله اختلاس و قاچاق کالا ومواد مخدر اشاره نمود که در قانون نیز برای انها مجازات در نظر گرفته شده است وعلاوه بران درآمدهایی که منجر به پول کثیف می گردد به دلیل فعالیت غیر قانونی مجرم شناخته می شوند پس بنابراین منشا درامد غیر قانونی میباشد

ب تعریف پول کثیف در عرصه بین‌المللی

۱٫معنای لغوی

در عرصه بین الملل نیز در تعریف پول کثیف به دو حالت لغوی و اصطلاحی پرداخته که شرح ان در ذیل خواهد امد .

در فرهنگ لغت های انگلیسی به صورت ترکیبی پول کثیف[۴]را نمی توان یافت بلکه با تجزیه آن به دو کلمه dirty وmoney می توانیم معانی ان را استخراج نماییم.

در ترجمه dirty در فرهنگ لغت معنی زیر را می بینیم: کثیف،پلید،چرک،زشت،پرخش،ژیژ،کثیف کردن(فعل) و در ترجمه کلمه money ،به معانی پول، سرمایه، ثروت، اسکناس،سیم دست می یابیم.پس می توان در ترجمه ترکیبی هر ثروت و سرمایه ای که کثیف بوده و آلوده می باشد حال از هر راه غیر قانونی که کسب شده باشد را پول کثیف نامیده و در سطح بین الملل نیز شناخته شده می باشد وسازمان ها وکشور های مختلف نیز در خصوص جلوگیری از ان تدابیری اندیشیده شده است .

۲٫ معنای اصطلاحی

پول کثیف ناشی از عملیات مجرمانه است، که درآمدهای غیر قانونی که در ایران به ان اشاره شدبا ضوابط بین المللی نیز تطابق داشته وبا این تفاوت که علاوه برانها موارد دیگر از جمله سوءاستفاده از حق مالکیت معنوی و….را می توان نام برد[۵]با این توضیح که انجام بعضی از اعمال صرفا از لحاظ اخلاقی مذموم است، در حالی که ارتکاب بعضی از اعمال علاوه بر مذموم بودن موجب محکومیت شخص خواهد شد. یعنی قانون با اعمال مجازات، می‌خواهد از جامعه محافظت نماید. بدیهی است درجه و میزان مجازات متعلق به جرائم بر مبنای این تقسیم بندی یعنی از خاکستری به کثیف متفاوت است.درآمدهای نامشروع که به پول های کثیف معروف است را می توان به سه دسته تقسیم کرد .

پولهای خاکستری: درآمدهای حاصل از فروش کالا و یا انجام دادن کارهای تولیدی است، ولی از نظارت دولت پنهان می ماند و دولت از آنها بی اطلاع است که معمولا“ برای فرار از مالیات این کارها را انجام می دهند ویا به پولی اطلاق می‌شود که ناشی از عملیات غیرقانونی یا حتی قانونی است

پول ملتهب: پول ملتهب به نوعی پول اطلاق می‌شود که به لحاظ تغییرات سریع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از کشورها خارج و به مناطق امن روانه می‌شود. با این توضیح که اکثر اوقات پولشویی با فرار سرمایه از کشورها همراه است که آن هم ترکیبی از پول کثیف، خاکستری و حتی پول‌های تمیز می‌باشد

پول سیاه : درآمدهایی که از راه قاچاق کالا و مواد مخدر و ثروت های نامشروع دیگر به دست می آید به طوری که درآمدهای حاصل از قاچاق کالا و شرکت در معاملات پر سود دولتی که خارج از عرف طبیعی در صورت می گیرد، باعث پیداش این پول می شود پولهای کثیف یا پولهای آغشته به خون ، مربوط به نقل و انتقال مواد مخدر است.

بند دوم- معنای لغوی واصطلاحی پولشویی در حقوق ایران

با توجه به موضوع این تحقیق پس از تعاریف ابتدایی در این خصوص به تعریف پولشویی در ایران پرداخته تابا توجه به تعاریف بتوان به نتایج در این مورد دست یافت .

الف- معنای لغوی پول شویی

پس از شناسایی و تعاریف در مورد پول کثیف حال می توان به تعریف پولشویی پرداخت که متشکل از پول و مصدر شستشو که شستن است وپولشویی ویا تطهیر پول در زبان فارسی به معنای پاک کردن ؛غسل دادن ؛اب کشیدن میباشد[۶] ودرمنبع دیگرپاکیزه ساختن با اب می باشد [۷]وپول نیز وسیله دادوستد است [۸]زر و سیم یا فلز دیگرمسکوک رائج .

پولشویی به صورت مرکب درفرهنگ لغت ها یافت نمی گردد که به همین دلیل ما در این تحقیق به تجزیه ان پرداختهوتعاریف لغوی این دوکلمه شستن وپول راازفرهنگ لغتهای مختلف استخراج نمودهایم .

ب- پولشویی در اصطلاح

پولشویی یا تطهیر درآمد ناشی ازجرم یا پاک نمایی اموال ناشی از جرم اصطلاحاتی هستند که در جهت تبیین وبیان این فرایند بکار برده می شوند.واستفاده از پولشویی به جای تطهیر درآمد ناشی از جرم مناسب تر است زیرا تطهیر به معنای پاک کردن دارای بار ادبی مثبت است و پدیده مجرمانه مورد نظر باید با تعبیری بیان شود که این بار را نداشته باشد [۹]منظور از «تطهیر مال»، مخفی کردن منبع اصلی اموال ناشی از جرم و تبدیل آنها به اموال پاک است، به گونه‌ای که یافتن منبع اصلی مال غیرممکن یا دشوار گردد.[۱۰]

ماده ۱ لایه مصوّب ۲۷ شهریور ۱۳۸۱ مقرّر می‌دارد:

جرم پول‌شویی عبارت است از: هرگونه تبدیل یا تغییر یا نقل و انتقال یا پذیرش یا تملّک دارایی با منشأ غیرقانونی، به طور عمدی و یا علم به آن برای قانونی جلوه دادن دارایی یاد شده.

در تعریفی دیگر از «پول‌شویی» آمده است:

پول‌شویی روی دیگر یا نیم‌رخ مالی فعالیت‌های بزه‌کارانه و فریبنده مجرمانه است که طی آن درآمدهای حاصل از فعالیت‌های مجرمانه و غیرقانونی طی روندی در مجاری قانونی تطهیر و پاک می‌شود.[۱۱]

به عبارت دیگر، «پول‌شویی» فرایندی است که طی آن منبع اصلی درآمدهای حاصل از اعمال مجرمانه مخفی نگه داشته شده و به این درآمدها جلوه‌ای پاک و حاصل از اعمال قانونی بخشیده شود.[۱۲]

صرف‌نظر از تفاوت‌های موجود در تعریف‌های مذکور، که متأثر از سیاست‌های جنایی متفاوت هستند و صرف‌نظر از اینکه درآمدهای ناشی از جرم را موضوع پول‌شویی بدانیم یا درآمدهای حاصل از اعمال نامشروع و غیرقانونی و صرف‌نظر از اینکه آنچه که مورد تطهیر قرار می‌گیرد، پول نقد باشد یا هر چیز دارای ارزش مالی، وجوه مشترک تعاریف مذکور را می‌توان این موارد دانست: حصول درآمد از یک فعل یا ترک فعل مجرمانه یا غیرقانونی، دست زدن به فعل و انفعالاتی برای پنهان کردن منبع درآمدهای مذکور، و علم مرتکب نسبت به منبع درآمدهاست.

به عبارت دیگر یک فعالیت غیر قانونی است که طی انجام ان عواید ودرآمدهای ناشی از فعالیتهای غیر قانونی به نحوی ،ظاهری قانونی به خود بگیرد ،به عبارت دیگر پولهای کثیف ناشی از اعمال خلاف به پول به ظاهرتمیزتبدیل گشته وبه چرخه اقتصاد رسمی وارد میشود پولشویی فعالیتی مجرمانه،در مقیاس بزرگ،گروهی،مستمر ودرازمدت است که ممکن است از مرزهای جغرافیایی کشور مفروض نیز فراتر رود.[۱۳]

و این عملیات یک روش معمول برای کسب سود از فعالیتهای غیر قانونی توسط مجرمان است اعمال خلاف قانون که باعث ایجاد درآمد برای گروههای سازمان یافته جنایی می شود طیف وسیعی ازفعالیتهای قاچاق مواد مخدر ،تقلبات ،ادم ربایی و جاسوسی وهمچنین تقلبات اینترنتی وقاچاق کالارادر بر می گیرد[۱۴]

براساس ماده۲قانون مبارزه با پولشویی ایران که در سال ۱۳۸۶به تصویب رسید جرم پولشویی اینگونه تعریف شده است

متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزییات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل پایان نامه