مقدمه

در فصل قبل مطالبی پیرامون پژوهش از قبیل  تشریح و بیان موضوع پژوهش، اهمیت و اهداف پژوهش و روش پژوهش بیان شد. فصل دوم به چارچوب نظری اختصاص دارد. در این فصل از تحقیق حاضر به بررسی متغیرهای مورد مطالعه و نیز روابط درونی آن‏ها می‏پردازیم. در پایان فصل نیز سعی شده است چکیده ای از تحقیقات صورت گرفته مرتبط با تحقیق حاضر ارائه گردد.

۲-۲ مفهوم اطلاعات در اقتصاد و حسابداری:

از لحاظ نظری، اطلاعات[۱] به هر نوع داده جمع آوری شده با استفاده از روش‏های مختلفی نظیر مطالعه، مشاهده، شایعه و سایر موارد اطلاق می‏گردد. در واژه« اطلاعات» بار معنایی از قبل تعریف شده ای در رابطه با کیفیت، معتبر بودن ویا صحت داده وجود نداشته و امکان بر خورد با اطلاعات معتبر، غیر معتبر، واقعی، نادرست، غیر صحیح و گمراه کننده، وجود خواهد داشت. از منظر تئوری اطلاعات در بردارنده یک معنی خاص خصوصا در ارتباط با پیشگویی احتمالی از داده‏هاست. در تعریف فوق، میزان معنی و محتوای ارائه شده توسط اطلاعات مورد توجه قرار می‏گیرد. با این حال  توجه خاصی به کیفیت یا ارزش اطلاعات نمی‏گردد. اطلاعات معتبر، به خودی خود مفید و قابل استفاده می‏باشند ولی قادر به پیشگویی نتایج نیستند. با توجه به اهداف پژوهش و آگاهی دهندگی اطلاعات، ما در این تحقیق اطلاعات را مدارک یا شواهدی معرفی می‏کنیم که به طور بالقوه بر تصمیم افراد تاثیر می‏گذارد.

۲-۲-۱ اقتصاد اطلاعات:

دایره المعارف، اقتصاد اطلاعات را رشته ای از علم اقتصاد می‏داند که به مطالعه‌ی چگونگی تاثیرات اطلاعات بر تصمیمات اقتصادی می‏پردازد. اطلاعات ویژگی است به خاطر اینکه گسترش و نشر آن خیلی آسان است، اما کنترل و نظارت بر آن خیلی سخت است. خلق آن آسان ولی اعتماد به آن سخت است و بر بسیاری از تصمیمات ما تاثیر می‏گذارد. به هر حال این از طبیعت خاص اطلاعات است که بسیاری از استانداردهای تئوری‏های اقتصادی را پیچیده می‏کند.

اقتصاد اطلاعات مطالعه و بررسی تولید، توزیع، بازاریابی، قیمت گذاری، فروش، مصرف و کلیه درآمدهایی است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق تولید، انتشار، فروش، ذخیره، پردازش و دسترسی به اطلاعات حاصل می‏شود. خرید و فروش اطلاعات همانند خرید و فروش کالای معمولی نیست. اطلاعات کالای غیر رقابتی است. به این معنی که خرید اطلاعات  به معنای این که شخص دیگری هم بتواند آن را بخرد، نیست. اطلاعات تقریبا ارزش حاشیه ای صفر دارد که معنی آن، فقط یکبار مالکِ نخستین نسخه بودن است و هیچ ارزشی برای ایجاد نسخه دوم ندارد.

۲-۲-۲ اطلاعات حسابداری:

حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است که هدف آن تامین نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان در راستای تصمیم گیری‏های اقتصادی است. سیستم حسابداری از طریق گزارش فعالیت‏های مالی واحد انتفاعی از این قابلیت برخوردار است تا اطلاعاتی را در مورد آنچه دیگران از آن آگاه نیستند، منتقل نماید. به بیان دیگر، حسابداری  یک سیستم اندازه گیری مالی رسمی است که  از واحد اندازه گیری (مانند ریال) استفاده می‏کند و میزان منابع را در ترازنامه و میزان جریان‏ها را در صورت سود و زیان گزارش می‏کند. بنابراین ، می‏توان دو دیدگاه را در مورد حسابداری مطرح کرد که عبارتند از :۱) دیدگاه اطلاعاتی ۲) دیدگاه اندازه گیری ارزش. دیدگاه اطلاعاتی بر اهمیت سیستم اندازه گیری رسمی از لحاظ انتقال مناسب اطلاعات تاکید دارد. اما رویکرد اندازه گیری ارزش بر اهمیت سیستم اندازه گیری رسمی به لحاظ اندازه گیری مناسب ارزش تاکید می‏کند . دیدگاه اطلاعاتی با ظهور تئوری اقتصادی اطلاعات در افکار حسابداری پدیدارشد. این دیدگاه در پژوهش‏های تجربی از قبیل تحقیقات بال و براون [۲](۱۹۸۶) و پژوهش‏های تحلیلی دمسکی[۳] (۱۹۷۲) و فلتام [۴](۱۹۷۲) به کار گرفته شده است. این پارادایم اطلاعاتی، اطلاعات را به عنوان منبع کمیاب، درست مانند سایر منابع در نظر می‏گیرد که برای تولید یا مبادله در اقتصاد مورد استفاده قرار می‏گیرد. بر اساس دیدگاه اطلاعاتی وظیفه منطقی حسابداری در بازارهای ناقص و غیرکارا انتقال اطلاعات می‏باشد. مفاهیم حسابداری از قبیل دارایی، بدهی و سود به عنوان علائم آگاهی بخش در نظر گرفته می‏شوند که به استفاده کنندگان اخباری را در مورد شرکت بیان می‏کنند(بلو،۱۳۸۴).

مطابق با بیانیه مفاهیم شماره یک  FABS (هدف‏های گزارشگری مالی توسط واحدهای انتفاعی ) و گزارش کمیته تروبلاد [۵] اساسی ترین هدف صورت‏های مالی عبارت است از فراهم آوردن اطلاعاتی که مبنای تصمیمات اقتصادی هستند. بر اساس مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران نیز هدف صورت‏های مالی عبارت است از ارائه اطلاعاتی تلخیص و طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری که برای طیفی گسترده از استفاده کنندگان صورت‏های مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد. صورت‏های مالی همچنین نتایج وظیفه مباشرت مدیریت یا حسابدهی آن‏ها را در قبال منابعی که در اختیارشان قرار گرفته منعکس می‏کند. لذا انتظار می‏رود همواره میان گزارش حسابداری (و به عبارتی هر نوع اطلاعات مالی) و تصمیم گیری اقتصادی رابطه مستقیمی برقرار باشد.

استفاده کنندگان از این اطلاعات حسابداری طیف وسیعی از جامعه را تشکیل می‏دهند. ویلیام بیور در سال ۱۹۸۹ در کتاب گزارشگری مالی خود استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری را به پنج گروه عمده شامل سرمایه گذاران، واسطه‏های مالی، قانون گذاران، مدیران و حسابرسان تقسیم بندی می‏کند(بیور،۱۹۸۹). بر اساس مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران استفاده کنندگان صورت‏های مالی و نیازهای اطلاعاتی آن‏ها به شرح زیر می‏باشند:

• سرمایه گذاران: سرمایه گذاران به عنوان تامین کنندگان سرمایه متضمن ریسک واحد تجاری و مشاورین آنان علاقه مند به اطلاعاتی در مورد ریسک ذاتی و بازده سرمایه گذاری‏های خود می‏باشند. اینان به اطلاعاتی نیاز دارند که براساس آن بتوانند در مورد خرید، نگهداری یا فروش سهام تصمیم گیری کنند و عملکرد مدیریت واحد تجاری و توان واحد تجاری را جهت پرداخت سود سهام مورد ارزیابی قرار دهند.
• اعطا کنندگان تسهیلات مالی: اعطا کنندگان تسهیلات مالی علاقه مند به اطلاعاتی هستند که براساس آن بتوانند توان واحد تجاری را در بازپرداخت به موقع اصل و متفرعات تسهیلات دریافتی ارزیابی کنند.
• تامین کنندگان کالا و خدمات و سایر بستانکاران: تامین کنندگان کالا و خدمات و سایر بستانکاران به اطلاعاتی علاقه مند هستند که آن‏ها را در اتخاذ تصمیم در زمینه فروش کالا و خدمات به واحد تجاری و ارزیابی توان واحد تجاری جهت بازپرداخت بدهی‏های خود در سررسید، یاری رساند. بستانکاران تجاری بر عکس اعطا کنندگان تسهیلات مالی به وضعیت واحد تجاری در کوتاه مدت علاقه مند هستند مگر آن که واحد تجاری از مشتریان عمده آنان بوده و ادامه فعالیت آنان به تداوم معاملات با واحد تجاری متکی باشد.
• مشتریان: علاقه مشتریان به کسب اطلاعات در مورد تداوم فعالیت واحد تجاری است، بالاخص زمانی که رابطه آنان با واحد تجاری بلند مدت بوده یا اینکه در حد قابل ملاحظه ای به محصولات و خدمات واحد تجاری وابسته باشند.
• کارکنان واحد تجاری: کارکنان و نمایندگان آن‏ها به اطلاعاتی در مورد ثبات و سودآوری کارفرمایان خود علاقه مندند. اینان همچنین علاقه مند به اطلاعاتی هستند که آن‏ها را در ارزیابی توان واحد تجاری مبنی بر تامین حقوق و مزایا، ایجاد فرصت‏های شغلی و پرداخت مزایای پایان خدمت یاری دهد.
• دولت و موسسات دولتی: دولت و موسسات تابع آن در رابطه با تخصیص منابع علاقه مند به فعالیت‏های واحدهای تجاری هستند. اینان همچنین برای تنظیم فعالیت‏های واحدهای تجاری، تعیین سیاست‏های مالیاتی و تشخیص مالیات و نیز تهیه آمارملی به اطلاعات نیاز دارند.
• جامعه به طور اعم: آحاد جامعه به طرق مختلف تحت تاثیر واحدهای تجاری قرار می‏گیرند. به طور مثال، واحد‏های تجاری ممکن است در اقتصاد محلی از طریق ایجاد اشتغال و استفاده از محصولات فروشندگان محلی نقش قابل ملاحظه ای ایفا کنند. از طریق ارائه اطلاعات در مورد روند‏ها و تحولات اخیر در رشد واحد تجاری و طیف فعالیت‏های آن، صورت‏های مالی می‏تواند برای آحاد جامعه مفید باشد.
• سایر استفاده کنندگان: اشخاص دیگری که عمدتا به ارائه انواع خدمات به استفاده کنندگان فوق الذکر بالاخص سرمایه گذاران اشتغال دارند، جهت رفع برخی نیازهای اطلاعاتی خود به صورت‏های مالی تکیه می‏کنند. اشخاص مزبور شامل بورس اوراق بهادار، کارگزاران بورس، تحلیل گران مالی و پژوهشگران می‏باشند.

برای اینکه اطلاعات حسابداری بتواند برای استفاده کنندگان فوق مفید واقع شود لازم است تا از یک سری ویژگی‏های کیفی برخوردار باشد. خصوصیات کیفی به خصوصیاتی اطلاق می‏شود که موجب می‏گردد اطلاعات ارائه شده در صورت‏های مالی برای استفاده کنندگان در راستای ارزیابی وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری مفید واقع شود. برخی خصوصیات کیفی به محتوای اطلاعات مندرج در صورت‏های مالی و برخی دیگر به چگونگی ارائه این اطلاعات مربوط می‏شود.

[۱]Information

[۲]Ball&Brown

[۳]Demski

[۴]Feltham

[۵]Trueblood Committee

فروش فایل متن کامل این پایان نامه با فرمت ورد در این لینک

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 420