با وجود دیدگاه‌ها و ابعاد مختلف در مورد رفتار سیاسی مطالعات و تحقیقات نشان می‌دهد، رفتار سیاسی مطلوب و موثر در سازمان به منظور افزایش بهره‌وری نیروی انسانی و سازمانی ضرورت دارد، به طوری که امروزه با عنوان مدیریت رفتار سیاسی در گرایش‌های رفتار سازمانی مورد بحث قرار می‌گیرد. البته رفتار سیاسی مانند دیگر جنبه‌های پویائی سازمانی فرآیند ساده‌ای نیست و از سازمانی به سازمان دیگر تفاوت دارد. رفتار سیاسی به دلایلی که در زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود، در مدیریت طرح گردیده و اهمیت فزآینده‌ای پیدا کرده ‌است.

وجود هدف‌های مبهم برای سازمان‌ها، کمبود منابع، افزایش نقش استراتژیک نیروی انسانی در سازمان، اهمیت رضایت شغلی کارکنان، توسعه دانش مدیریت و تأکید بر مشارکت اثربخش نیروی انسانی، تغییرات محیطی و شرایط پرتلاطم، پیچیده‌تر شدن فرایند تصمیم‌گیری و عدم به کارگیری شیوه عقلائی برای شرایط پیچیده امروزی، برنامه‌های بهبود و بازسازی سازمان و اهمیت نقش رضایت گروه‌ها و ذینفع‌ها در عملکرد و بهره‌وری سازمان. به طوری که امروزه بیان می‌شود، موفقیت سازمانی در گرو عوامل مهمی مانند شایستگی رقابتی سازمان و همچنین شایستکی مدیران عالی سازمان در به‌کارگیری رفتار سیاسی مطلوب و سازنده است.

براساس نظر محققین، واقعیت‌های جدی رفتار سیاسی باعث شده بر پاره‌ای از آرزوهای آدمی که داشتن سازمان‌های ایده‌آل با رفتار منطقی است، خط بطلان کشیده شود.

از دیدگاه سیاسی، سازمان ترکیبی از ائتلاف‌هاست که برای دستیابی به منابع و انرژی با یکدیگر در رقابت هستند. همچنین، وسیله‌ای است برای تأمین منافع افراد و گروه‌هائی که بر آن اثر می‌گذارند و نیز تحت تاثیر آن واقع می‌شوند.

سازمان یک فرد نیست، بلکه یک واحد حقوقی است که براساس هدف‌های متضاد افراد به‌وجود آمده است و در چارچوب روابط قراردادی بین این هدف‌ها، نوعی تعادل بوجود آورده‌است. از دیدگاه سیاسی، هویت یک سازمان تا زمانی حفظ می‌شود که منافع گروه‌های ذی‌نفع را تأمین کند و یک ائتلاف پویا از افراد و گروه‌ها ایجاد کند. بنابراین، آنچه که در این مقاله و تحقیق از رفتار سیاسی مد نظر است، دیدگاه دوم، یعنی جنبه مثبت، قانونی و مشروع رفتار سیاسی است که با توجه به شرایط عدم اطمینان فعلی نسبت به بسیاری از سازمان‌ها، می‌تواند در ابعاد مختلف عملیات سازمانی و اقدامات مدیریتی موثر واقع شده، موجبات رضایت شغلی گروه‌ها و احساس مالکیت آن‌ها را فراهم سازد و در نتیجه باعث افزایش بهره‌وری گردد.

مهم‌ترین عواملی که در شکل‌گیری رفتار سیاسی در سازمان‌ها تأثیر دارد، به دو بخش تقسیم می‌شود:

الف: عوامل فردی که از ویژگی‌های افراد شاغل در سازمان ناشی می‌شود؛

ب: عوامل سازمانی که به دلیل، فرهنگ سازمانی و شیوه‌های مدیریتی در سازمان رخ می‌دهد (نصر اصفهانی، ۱۳۷۶ ،شماره۷۵). در ادامه به توضیح هرکدام از این عوامل می‌پردازیم.

الف) عوامل فردی: در این سطح پژوهشگران صفات مشخصه و نیازهائی را شناسائی کرده‌اند که بر رفتار سیاسی آدم‌ها تأثیر دارند. استیفن رابینز می‌گوید: افرادی که نیاز شدید به قدرت، آزادی عمل، امنیت و قدرت مقام دارند، تلاش بیشتری برای به‌کار‌گیری رفتار سیاسی به عمل می‌آورند.

افرادی که از نظر رابینز دارای ویژگی‌های خود نظارتی زیادی هستند، مرکز کنترل رفتارهایشان را درونی دانسته و نیاز شدیدی به کسب قدرت دارند و با احتمال بیشتری دست به رفتارهای سیاسی می‌زنند.

افرادی که خود را مسئول رفتارهایشان می‌دانند، چون بر این بارو هستند که می‌توانند محیطشان را نیز کنترل کنند، نقش فعالی را پیش می‌گیرند و شرایط را به نفع خود جهت می‌دهند. افراد ریاست طلب و تشنه قدرت راحت‌تر دست به سیاسی کاری زده و از راه‌های مختلف برای کسب منافع فردی و تحقق اهداف خود استفاده می‌کنند (پورتر،۱۹۸۰ ،ص.۳۱)[۱]

در نهایت اینکه، افرادی که دارای سطح آمادگی بالائی هستند، کمتر از دیگران از طریق رفتارهای سیاسی غیرقانونی به دنبال اهداف و منافع خود هستند.

ب) عوامل سازمانی: رفتارهای سیاسی افراد یک سازمان بیش‌تر تحت تأثیر ویژگی‌های سازمان است تا ویژگی‌های فردی افراد آن سازمان. در عین حال که نمی‌توان نقش‌های عوامل فردی و تفاوت‌های شخصی را در بروز رفتارهای سیاسی نادیده گرفت، تحقیقات حکایت از آن دارند که رفتار سیاسی را وضعیت‌ها شرایط و فرهنگ‌های معینی دامن می‌زنند.

مهم‌ترین عوامل سازمانی که منجر به رفتار سیاسی می‌شود، عبارتند از:

[۱]. Proter & Madison,Allen

سوالات یا اهداف پایان نامه :

– تعیین رابطه بین عقلانیت در فرآیند تصمیم‌گیری استراتژیک و تعهد سازمانی کارکنان بانک ملت و ۲- تعیین رابطه بین رفتارهای سیاسی در فرایند تصمیم‌گیری با تعهد سازمانی کارکنان بانک ملت می‌باشد.

اهداف فرعی این پژوهش عبارتند از:

تعیین رابطه بین عقلانیت در فرآیند تصمیم‌گیری استراتژی با تعهد عاطفی کارکنان بانک ملت.
تعیین رابطه بین عقلانیت در فرآیند تصمیم‌گیری استراتژی با تعهد مستمر کارکنان بانک ملت.
تعیین رابطه بین عقلانیت در فرآیند تصمیم‌گیری ‌استراتژی با تعهد‌ هنجاری کارکنان بانک ملت.
تعیین رابطه بین رفتارهای ‌سیاسی در فرآیند تصمیم‌گیری استراتژی با تعهد عاطفی کارکنان بانک ملت.
تعیین رابطه بین رفتارهای سیاسی در فرآیند تصمیم‌گیری استراتژی با تعهد مستمر کارکنان بانک ملت.
تعیین رابطه بین رفتارهای سیاسی در فرآیند تصمیم‌گیری استراتژی با تعهد هنجاری کارکنان بانک ملت.