دانشگاه سوره

دانشکده هنر

پایان‌نامه­ تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی

عنوان پایان نامه نظری:

مطالعه ترجمه فرهنگی در تئاتر دوران پهلوی(1330-1300) با نگاهی به آثارفکری و حالتی

استاد راهنمای نظری:

دکتر سعید اسدی

عنوان پایان‌نامه عملی:

ترجمه نمایشنامه ارنانی اثر ویکتور هوگو

استاد راهنمای عملی:

اکرم قاسم‌پور

استاد مشاور:

دکتر فرزان سجودی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

این پژوهش به مطالعه چگونگی ترجمه‌فرهنگی در دوران پهلوی اول و دوم (1330-1300 ه.ش.) می‌پردازد. ابتدا با رجوع به تاریخ اجتماعی و متون نمایشی، سپهر فرهنگی هر دوره شناسایی شده و ارتباط آن با متون نمایشی مورد بررسی قرار گرفت.سپس میزان حضور دیگری فرهنگی و نافرهنگ با توجه به تمایل فرهنگ مرکزی و حاشیه‌ای مطالعه شد و نسبت وابستگی متون به مرکز و حاشیه پدیدار گشت. در این راستا، علاوه بر بررسی ترجمه‌فرهنگی همزمانی و درزمانی دوران رضاشاه و محمدرضاشاه و چگونگی ارتباط، از منظر جذب و طرد فرهنگی نیز مورد واکاوی قرار گرفت. از آن‌جا که تئاتر غربی در ایران محصول ترجمه‌ فرهنگ دیگری به فرهنگ خودی است؛هنرمندان تئاتر در دوره‌های نخستین ورود این هنر به ایران کوشیدند تا با ترجمه‌ای مناسب، تئاتر غربی را نیز در بین دیگر هنرهای ایرانی نشانده و از آن ابزاری برای بازنمایی فرهنگی بسازند. ترجمه فرهنگی به‌مثابه آن‌چه بر سر تئاتر غربی در ایران رفت، دارای سازوکارهایی است که نشانه شناسی فرهنگی می‌کوشد به آن‌ها پاسخ دهد. از همین رو برای نیل به مقصود،نظریه نشانه‌شناسی فرهنگی یوری لوتمان از مکتب مسکو- تارتو مورد نظر قرار گرفت و با اتکا به مبانی علمی این نظریه،متون در بازه تاریخی مورد نظر، بررسی شده‌اند. در پایان نیز برای نمونه دو اثر از رفیع حالتی و معزالدیوان فکری به‌صورت موردی از منظر فرایند جذب و طرد در نشانه‌شناسی فرهنگی به بحث گذارده شدند. نتایج نشان داد که متون در ترجمه فرهنگی بسیار وابسته به سپهر فرهنگی دوران خود هستند. فرهنگ مرکز محور دوران رضاشاه به ترجمه فرهنگی در زمانی روی‌آورده و دیگری را در قالب نمایشنامه‌های تاریخی در امتداد یک خود آرمانی شناسایی می‌کند که در این دوران با رکود تولید و نقصان انباشت متن در فرهنگ مواجهیم. در مقابل آن، محمدرضاشاه در سال‌های نخستین حکومت امکان حضور حاشیه و دیگری فرهنگی بیرونی را پدید ‌آورد که موجب خلق و شکوفایی متون می‌شود.

کلید واژه‌ها:

ترجمه فرهنگی، تئاتر دوران پهلوی، سپهر فرهنگی، نشانه‌شناسی فرهنگی، یوری لوتمان

فهرست مطالب

عنوان صفحه

پیشگفتار. 1

فصل یک:کلیات پژوهش… 6

1-1- تعریف و بیان مسئله. 7

1-2- ضرورت انجام پژوهش… 8

1-3- سئوالات و فرضیه‌ها 9

1-4- روش پژوهش… 10

1-5- پیشینه پژوهش… 11

فصل دو:بررسی ادبیات نظری پژوهش… 14

2-1- کلیات و مفاهیم فرهنگ…. 15

2-1-1- واژه فرهنگ در زبان فارسی و لاتین.. 16

2-1-2 – سیر واژه culture از آغاز تا سال 1850.. 19

2-2- مطالعات فرهنگ و مطالعات فرهنگی(1950-1850). 21

2-2-1- فرهنگ‌گرایی ادبی بریتانیایی.. 23

2-2-1-1- ماتیو آرنولد. 24

2-2-1-2- معاصران آرنولد. 24

2-2-1-3- فرهنگ در برزخ.. 25

2-2-1-4- فرانک ریموند لی وس… 25

2-2-1-5- تی. اس. الیوت.. 26

2-2-1-6- دوران انتقال فرهنگ… 26

2-2-2- پیدایش علمی نوین.. 27

2-2-2-1- مکتب فرانکفورت.. 28

2-3- مطالعات فرهنگی.. 30

2-3-1- انگلیس… 30

2-3-2- امریکا 32

2-3-3- فرانسه. 34

2-4-پست مدرنیسم و مطالعات فرهنگی.. 35

2-5- نشانه‌شناسی.. 37

2-5-1- نشانه‌شناسی فرهنگی.. 39

2-5-1-1- اصطلاح شناسی.. 41

فصل سه:روش‌شناسی(مقدمه‌ای بر نشانه‌شناسی و ترجمه فرهنگی). 45

3-1- درک فرهنگ در نشانه‌شناسی فرهنگی: 46

3-2- متن.. 51

3-2-1- تارتو و تعریف متن: 52

3-2-2- ویژگی های ساختاری متن از دید تارتو چگونه است؟. 53

3-2-3- تارتو چگونه متن فرهنگی را شناسایی کرده و آن را در بافتار فرهنگی مورد خوانش ‌قرار می‌دهد. 54

3-3- سپهر نشانه‌ای.. 55

3-3-1- ریشه‌شناسی اصطلاح.. 55

3-3-2- پیشینه نظری.. 56

3-3-3- مرز سپهر نشانه‌ای.. 57

3-3-3-1- ایجاد شخصیت نشانه‌ای.. 58

3-3-3-2- مرز می تواند به عاملی برای ارتباط تبدیل شود. 58

3-3-3-3- مرز عامل شناسایی و جداسازی «خود» از «دیگری» است.. 59

3-3-3-4- مرز می‌تواند در بیرون از خود آشوب و دنیای نانشانه بسازد. 60

3-3-3-5- بی‌نظمی نشانه‌ای.. 61

3-4- تارتو و انسان‌شناسی فرهنگی.. 61

3-5- تارتو وپساساخت‌گرایی.. 64

3-6- نشانه‌شناسی فرهنگی و ترجمه. 67

3-7- ترجمه و مطالعات ترجمه. 70

3-8- خود و دیگری در نشانه‌شناسی فرهنگی.. 74

3-9- ترجمه نمایشنامه به مثابه تئاتر بینافرهنگی.. 77

فصل چهار:یافته‌ها و مطالعات آماری(تعامل و تقابل ترجمه در تئاتر پهلوی (1330-1300) با سپهر فرهنگی دوران). 82

4-1-ارتباط بینافرهنگی تئاتر در ایران.. 83

4-2- مرکز آفرینی فرهنگی در دوران رضا شاه(1320-1300). 88

4-2-1- نخستین فرهنگستان ایران(1314-1320). 92

4-2-2- سازمان پرورش افکار.. 94

4-3- واگرایی فرهنگی در دوران محمدرضاشاه (1330-1320). 97

4-4- تئاتر در دوران پهلوی اول (1320-1300). 101

4-4-1- نمایشنامه‌های تاریخی.. 102

4-4-2- نمایشنامه‌های اخلاقی/اجتماعی.. 108

4-4-3- افزایش مجراهای ارتباطی در اجرا 112

4-5- تئاتر دوران پهلوی دوم(1330-1320). 114

4-5-1- تئاترهای اجتماعی.. 118

4-5-2- تئاترهای تاریخی.. 119

4-6- ترجمه فرهنگی برای تئاتر(1330-1300). 120

4-6-1- ترجمه قواعد. 120

4-6-2- زبان و ترجمه فرهنگی.. 122

4-7- اجراها و متون ترجمه شده. 125

4-7-1- ویلیام شکسپیر.. 132

4-7-2- مولیر.. 134

4-7-3- گوته و شیلر.. 135

4-7-4- عزیز حاجی بگف… 136

فصل پنج:مطالعه موردی و نتیجه‌گیری.. 137

5-1- مطالعه موردی: اصفهانی چلمن (رفیع حالتی-1301ه.ش.). 138

5-2- مطالعه موردی: عبدالله(معزالدیوان فکری-1326 ه.ش.). 145

5-3- سید علی نصر.. 154

5-4- نتیجه‌گیری و پیشنهادها 155

پی‌نوشت‌ها 158

پی‌نوشت‌های فصل دوم. 158

پی‌نوشت‌های فصل سوم. 165

پی‌نوشت‌های فصل چهارم. 169

پی‌نوشت‌های فصل پنجم. 177

منابع. 179

پیوست 2-1.. 189

پیوست 3-1.. 190

پیوست 5-1.. 191

پیوست 5-2.. 192

نمایشنامه ارنانی (نوشته ویکتور هوگو). 193

فهرست شکل‌ها

عنوان صفحه

شکل 3-1- این یک پیپ نیست!. 54

شکل 3-2- سیر تطور مکتب تارتو. 68

شکل 3-3- الگوی تعدیل شده روابط بینا فرهنگی(سجودی،1388،b،ص153). 76

شکل 4-1- سپهر فرهنگی دوران رضاشاه 96

شکل 4-2- اشاعه فرهنگی در دوران رضاشاه. 96

شکل 4-3- انبساط سپهر فرهنگی 1325-1320.. 101

شکل 4-4- انقباض سپهر فرهنگی 1330-1325.. 101

شکل 4-5- روابط بینافرهنگی درزمانی و هم زمانی (سجودی،1388،ص160). 103

شکل4-6- آثار ترجمه‌شده 1320-1300.. 125

شکل 4-7- تفکیک درصدی آثار ترجمه‌شده نسبت به کل1320-1300.. 126

شکل 4-8- آثار اجرا‌شده خارجی 1320-1300.. 126

شکل 4-9- تفکیک درصدی آثار اجرا شده خارجی 1320-1300.. 127

شکل 4-10- آثار ترجمه و چاپ‌شده خارجی1330-1320.. 128

شکل4-11- تفکیک درصدی آثار ترجمه و چاپ‌شده نمایشنامه‌های خارجی 1330-1320.. 129

شکل4-12- آمار آثار خارجی اجرا شده سال های 1330-1320.. 129

شکل4-13- تفکیک درصدی آثار خارجی روی صحنه رفته 1330-1320.. 130

شکل 4-14- آمار مترجمانی که بیشترین آثار ترجمه شده فاقد مشخصات را به خود اختصاص داده‌اند. 131

شکل4-15- تفکیک درصدی مترجمانی که آثار آنها فاقد مشخصات کامل است… 131

پیشگفتار

علوم انسانی و هنر در سالیان اخیر چنان پیوستگی با یکدیگر ایجاد کرده‌اند که نگریستن تک بعدی به هر یک از آن‌ها می‌تواند سبب شود تا درک کاملی از آن‌چه در جوامع مختلف فرهنگی رخ می‌دهد امکان‌پذیر نباشد. هنرهای هفت‌گانه در طول همین نگاه همواره دستاویز مناسبی برای جامعه‌شناسان، انسان‌شناسان، نشانه‌شناسان، روانکاوان و فیلسوفان بوده‌اند تا بتوانند قوانین نظری خود را به مدد آن با زبانی ساده‌ و رسا در اختیار مخاطبین قرار دهند.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 736